kreolski haitański (kreyòl ayisyen), często nazywany po prostu kreolskim lub Kreyòl (wymawiane), jest językiem używanym na Haiti przez około osiem milionów ludzi, co stanowi prawie całą populację, a na emigracji przez około milion użytkowników zamieszkujących Bahamy, Kubę, Kanadę, Kajmany, Dominikanę, Gujanę Francuską, Gwadelupę, Belize, Portoryko i Stany Zjednoczone. Język ten jest znany z tego, że jest najczęściej używanym językiem kreolskim na świecie.
kreolski haitański jest jednym z dwóch języków urzędowych Haiti, wraz z francuskim. Jest to język kreolski oparty w dużej mierze na XVIII-wiecznym francuskim z różnymi innymi wpływami, w szczególności językami afrykańskimi (w tym niektórymi arabskimi), a także hiszpańskim i Taíno (językiem ojczystym dla Haiti) — i coraz bardziej angielskim. Jeśli znasz już Francuski, ten język powinien być dla ciebie łatwy.
Wikiwersytet ma Materiały edukacyjne o Kreole haitańskim |
częściowo dzięki staraniom Félixa Morisseau-Leroya, od 1961 roku kreolski haitański jest uznawany za język urzędowy wraz z francuskim, który był jedynym językiem literackim kraju od uzyskania niepodległości w 1804 roku. Oficjalny status został utrzymany na mocy konstytucji kraju z 1987 roku. Użycie języka kreolskiego w literaturze jest niewielkie, ale rośnie. Morisseau był jednym z pierwszych i najbardziej wpływowych autorów piszących w języku kreolskim. Od lat 80. wielu pedagogów, pisarzy i aktywistów podkreślało dumę i umiejętność pisania po kreolsku. Obecnie w języku kreolskim produkowane są liczne gazety, a także programy radiowe i telewizyjne.
Haitański kreolski jest łatwy do nauczenia, ponieważ:
- słowa rzadko się zmieniają. Brak koniugacji, brak deklinacji.
- ma wiele znajomości z angielskim, a nawet więcej z francuskim.